दै. दिव्य मराठीच्या दि. ९ फेब्रुवारी २०१७ च्या अंकात प्रसिद्ध झालेला हा माझा लेख. त्याचा मजकूर व जेपीजी फाइल व वेबलिंक सोबत दिली आहे.
http://epaperdivyamarathi.bhaskar.com/aurangabad/241/09022017/0/6/
http://divyamarathi.bhaskar.com/news/EDT-article-about-india-and-pakistan-by-samir-paranjape-5524115-NOR.html
--------
पाकिस्तान्यांची झाडाझडती
----------
समीर परांजपे | Feb 09,2017 3:05 AM IST
--------
भारत व पाकिस्तानमध्ये १९७१ मध्ये जे युद्ध झाले त्यात पाकिस्तानचा पराभव झाला. पूर्व पाकिस्तानचे स्वतंत्र बांगलादेशात रूपांतर झाले. या युद्धाच्या वेळी सौदी अरेबियाने पाकिस्तानची पाठराखण केली होती. ही भूमिका घेताना दोन्ही देशांमध्ये ते मुस्लिम राष्ट्र असणे हा धागा अधिक बळकट होता. ऑर्गनायझेशन ऑफ इस्लामिक को-ऑपरेशन या संघटनेचे सौदी अरेबिया व पाकिस्तान हे महत्त्वाचे सदस्य आहेत. बांगलादेश निर्मितीसाठी झालेल्या युद्धाला आता ४६ वर्षे उलटली आहेत. रोजगार तसेच निवासाबाबत असलेल्या व्हिसाच्या नियमांचे नीट पालन न केल्याने गेल्या चार महिन्यांत सौदी अरेबियाने ३९ हजार पाकिस्तानी नागरिकांना त्यांच्या मायदेशी परत पाठवले आहे. यापैकी काही जण हे इसिस या दहशतवादी संघटनेच्या कारवायांत गुंतले असल्याचे आढळून आले होते. त्यामुळे पाकिस्तानी नागरिकांच्या व्हिसाची तत्परतेने छाननी, तपासणी केली गेली. ज्यांनी नियमभंग केला त्यांच्यावर कारवाईचा बडगा उगारला.
सौदी अरेबियामध्ये अमली पदार्थांची तस्करी, चोरी, फसवणुकीचे प्रकार, मारहाण या प्रकारच्या गुन्ह्यांत पाकिस्तानी नागरिक गुंतले असल्याचे आढळल्यानेही सुरक्षा यंत्रणांची डोकेदुखी वाढलेली होती. सौदी अरेबियाने आता कितीही आव आणला तरी जगात दहशतवादी कारवाया करणाऱ्यांना या देशातून काही घटकांकडून मोठी आर्थिक मदत मिळायची, ही गोष्ट आता लपून राहिलेली नाही. ओसामा बिन लादेन याचा जन्म सौदी अरेबियातील एका धनाढ्य कुटुंबात झाला होता. अफगाणिस्तानवर सोव्हिएत रशियाच्या फौजांनी आक्रमण केल्यानंतर त्यांच्याविरोधात लढण्यासाठी पाकिस्तानातून सक्रिय झालेल्या मुजाहिदींबरोबर लादेनही रणांगणात उतरला होता. सोव्हिएत रशियाच्या फौजांविरुद्ध लढण्यासाठी अमेरिकेने पाकिस्तानला हाताशी धरून मुजाहिदींना मोठी मदत केली होती. त्या वेळी लादेन अमेरिकेसाठी एकदम परमप्रिय होता. मात्र, लादेनने १९८८ मध्ये अल कायदा संघटनेची स्थापना करून तिच्यामार्फत अफगाणिस्तानमध्ये आपल्या कारवाया वाढवल्या. तालिबान्यांशीही त्याने हातमिळवणी केली. हा भस्मासूर आपल्यावर उलटणार हे लक्षात आल्यानंतर सौदी अरेबियाने आपल्या देशात येण्यास लादेनला बंदी घातली. त्यामुळे लादेन मग सुदानमध्ये राहू लागला. पण लादेनच्या कारवायांना सौदी अरेबियातील काही धनाढ्य लोक तसेच अमेरिका व पाकिस्तानचाही छुपा पाठिंबा होता. अफगाणिस्तानमधील तालिबानी राजवट उलथवून टाकण्यासाठी केलेल्या लष्करी कारवाईत अमेरिकेसह पाकिस्तान, सौदी अरेबियाचे लष्करही सामील झाले होते. दहशतवादाविरोधात लढा देण्यासाठी एकत्र आल्याचा आव या देशांनी आणला असला तरी तो काही खरा नव्हता. २ मे २०११ रोजी अमेरिकेच्या सैनिकांनी धडक कारवाई करून पाकिस्तानात दडून बसलेल्या ओसामा बिन लादेनला ठार केले. त्यामुळे त्याची अल कायदा संघटना कमजोर झाली. पण ती पोकळी आता इसिस या संघटनेने भरून काढली आहे. १९९० मध्ये सद्दाम हुसेन याने कुवेतवर आक्रमण केल्यानंतर अमेरिकेने सौदी अरेबियातून आपल्या सैन्याची हलवाहलव करून आखाती युद्ध लढले होते. त्या वेळीही पाकिस्तान आणि सौदी अरेबिया अमेरिकेबरोबरच होते. सौदी अरेबिया व पाकिस्तान हे दोन्ही मुस्लिम देश आहेत. पॅन इस्लाम ही संकल्पना लक्षात घेतली तर या दोन्ही देशांत कमालीचे सौहार्द हवे होते. मात्र, तसे कधीही घडले नाही. घडण्याची शक्यताही नाही. जगात धर्माधिष्ठित देश अनेक आहेत; पण त्यांच्यात विविध मुद्द्यांवरून अनेक मतभेद आहेत. दहशतवादी कारवायांमध्ये ८२ पाकिस्तानी नागरिकांचा सहभाग असल्याचा संशय आहे. सौदी अरेबियाच्या अल-हजरत व अल-नसीम या जिल्ह्यांतून एका महिलेसह काही पाकिस्तानी नागरिकांना दहशतवादी कारवायांत गुंतल्याच्या संशयावरून अटक करण्यात आली. जेद्दाहमधील अमेरिकी वकिलातीजवळ अब्दुल्ला गुलझार खान या पाकिस्तानी नागरिकाने आत्मघाती बाॅम्बस्फोट घडवला. गेल्या वर्षी जेद्दाहमधील सुमारे साठ हजार प्रेक्षकांनी भरलेल्या अल-जवाहर स्टेडियममध्ये भीषण बॉम्बस्फोट घडवण्याचा दहशतवाद्यांचा कट सौदी अरेबियाच्या सुरक्षा दलाने उधळून लावला होता. याप्रकरणी दोन पाकिस्तानी, एक सिरियन व एका सुदानी नागरिकाला अटक केली होती. आपल्या गळ्याला नख लागते आहे, असे दिसल्यानंतर सौदी अरेबियाला जाग आली आहे. लष्कर-ए-तय्यबा या पाकिस्तानी दहशतवादी संघटनेची हस्तक असलेल्या फलाह-इ-इन्सानियत फाउंडेशनने काही देशांत बँक खाती उघडून संशयास्पद व्यवहार केले आहेत. त्याच्या चौकशीचे धागेदोरे सौदी अरेबियापर्यंतही जाऊ शकतात. त्यामुळेच सौदी अरेबियाला तातडीने पाकिस्तानींची झाडाझडती घेणे भाग पडले आहे.
(लेखक - उपवृत्तसंपादक, मुंबई)
--------
पाकिस्तान्यांची झाडाझडती
----------
समीर परांजपे | Feb 09,2017 3:05 AM IST
--------
भारत व पाकिस्तानमध्ये १९७१ मध्ये जे युद्ध झाले त्यात पाकिस्तानचा पराभव झाला. पूर्व पाकिस्तानचे स्वतंत्र बांगलादेशात रूपांतर झाले. या युद्धाच्या वेळी सौदी अरेबियाने पाकिस्तानची पाठराखण केली होती. ही भूमिका घेताना दोन्ही देशांमध्ये ते मुस्लिम राष्ट्र असणे हा धागा अधिक बळकट होता. ऑर्गनायझेशन ऑफ इस्लामिक को-ऑपरेशन या संघटनेचे सौदी अरेबिया व पाकिस्तान हे महत्त्वाचे सदस्य आहेत. बांगलादेश निर्मितीसाठी झालेल्या युद्धाला आता ४६ वर्षे उलटली आहेत. रोजगार तसेच निवासाबाबत असलेल्या व्हिसाच्या नियमांचे नीट पालन न केल्याने गेल्या चार महिन्यांत सौदी अरेबियाने ३९ हजार पाकिस्तानी नागरिकांना त्यांच्या मायदेशी परत पाठवले आहे. यापैकी काही जण हे इसिस या दहशतवादी संघटनेच्या कारवायांत गुंतले असल्याचे आढळून आले होते. त्यामुळे पाकिस्तानी नागरिकांच्या व्हिसाची तत्परतेने छाननी, तपासणी केली गेली. ज्यांनी नियमभंग केला त्यांच्यावर कारवाईचा बडगा उगारला.
सौदी अरेबियामध्ये अमली पदार्थांची तस्करी, चोरी, फसवणुकीचे प्रकार, मारहाण या प्रकारच्या गुन्ह्यांत पाकिस्तानी नागरिक गुंतले असल्याचे आढळल्यानेही सुरक्षा यंत्रणांची डोकेदुखी वाढलेली होती. सौदी अरेबियाने आता कितीही आव आणला तरी जगात दहशतवादी कारवाया करणाऱ्यांना या देशातून काही घटकांकडून मोठी आर्थिक मदत मिळायची, ही गोष्ट आता लपून राहिलेली नाही. ओसामा बिन लादेन याचा जन्म सौदी अरेबियातील एका धनाढ्य कुटुंबात झाला होता. अफगाणिस्तानवर सोव्हिएत रशियाच्या फौजांनी आक्रमण केल्यानंतर त्यांच्याविरोधात लढण्यासाठी पाकिस्तानातून सक्रिय झालेल्या मुजाहिदींबरोबर लादेनही रणांगणात उतरला होता. सोव्हिएत रशियाच्या फौजांविरुद्ध लढण्यासाठी अमेरिकेने पाकिस्तानला हाताशी धरून मुजाहिदींना मोठी मदत केली होती. त्या वेळी लादेन अमेरिकेसाठी एकदम परमप्रिय होता. मात्र, लादेनने १९८८ मध्ये अल कायदा संघटनेची स्थापना करून तिच्यामार्फत अफगाणिस्तानमध्ये आपल्या कारवाया वाढवल्या. तालिबान्यांशीही त्याने हातमिळवणी केली. हा भस्मासूर आपल्यावर उलटणार हे लक्षात आल्यानंतर सौदी अरेबियाने आपल्या देशात येण्यास लादेनला बंदी घातली. त्यामुळे लादेन मग सुदानमध्ये राहू लागला. पण लादेनच्या कारवायांना सौदी अरेबियातील काही धनाढ्य लोक तसेच अमेरिका व पाकिस्तानचाही छुपा पाठिंबा होता. अफगाणिस्तानमधील तालिबानी राजवट उलथवून टाकण्यासाठी केलेल्या लष्करी कारवाईत अमेरिकेसह पाकिस्तान, सौदी अरेबियाचे लष्करही सामील झाले होते. दहशतवादाविरोधात लढा देण्यासाठी एकत्र आल्याचा आव या देशांनी आणला असला तरी तो काही खरा नव्हता. २ मे २०११ रोजी अमेरिकेच्या सैनिकांनी धडक कारवाई करून पाकिस्तानात दडून बसलेल्या ओसामा बिन लादेनला ठार केले. त्यामुळे त्याची अल कायदा संघटना कमजोर झाली. पण ती पोकळी आता इसिस या संघटनेने भरून काढली आहे. १९९० मध्ये सद्दाम हुसेन याने कुवेतवर आक्रमण केल्यानंतर अमेरिकेने सौदी अरेबियातून आपल्या सैन्याची हलवाहलव करून आखाती युद्ध लढले होते. त्या वेळीही पाकिस्तान आणि सौदी अरेबिया अमेरिकेबरोबरच होते. सौदी अरेबिया व पाकिस्तान हे दोन्ही मुस्लिम देश आहेत. पॅन इस्लाम ही संकल्पना लक्षात घेतली तर या दोन्ही देशांत कमालीचे सौहार्द हवे होते. मात्र, तसे कधीही घडले नाही. घडण्याची शक्यताही नाही. जगात धर्माधिष्ठित देश अनेक आहेत; पण त्यांच्यात विविध मुद्द्यांवरून अनेक मतभेद आहेत. दहशतवादी कारवायांमध्ये ८२ पाकिस्तानी नागरिकांचा सहभाग असल्याचा संशय आहे. सौदी अरेबियाच्या अल-हजरत व अल-नसीम या जिल्ह्यांतून एका महिलेसह काही पाकिस्तानी नागरिकांना दहशतवादी कारवायांत गुंतल्याच्या संशयावरून अटक करण्यात आली. जेद्दाहमधील अमेरिकी वकिलातीजवळ अब्दुल्ला गुलझार खान या पाकिस्तानी नागरिकाने आत्मघाती बाॅम्बस्फोट घडवला. गेल्या वर्षी जेद्दाहमधील सुमारे साठ हजार प्रेक्षकांनी भरलेल्या अल-जवाहर स्टेडियममध्ये भीषण बॉम्बस्फोट घडवण्याचा दहशतवाद्यांचा कट सौदी अरेबियाच्या सुरक्षा दलाने उधळून लावला होता. याप्रकरणी दोन पाकिस्तानी, एक सिरियन व एका सुदानी नागरिकाला अटक केली होती. आपल्या गळ्याला नख लागते आहे, असे दिसल्यानंतर सौदी अरेबियाला जाग आली आहे. लष्कर-ए-तय्यबा या पाकिस्तानी दहशतवादी संघटनेची हस्तक असलेल्या फलाह-इ-इन्सानियत फाउंडेशनने काही देशांत बँक खाती उघडून संशयास्पद व्यवहार केले आहेत. त्याच्या चौकशीचे धागेदोरे सौदी अरेबियापर्यंतही जाऊ शकतात. त्यामुळेच सौदी अरेबियाला तातडीने पाकिस्तानींची झाडाझडती घेणे भाग पडले आहे.
(लेखक - उपवृत्तसंपादक, मुंबई)
No comments:
Post a Comment